Là người nội trợ trong gia đình, nấu ăn là công việc đầu tiên phải làm, còn việc nấu ngon hay dở là tùy vào
"tay nghề" của mỗi người khác nhau. Và dù có nấu món gì thì dầu, mỡ là phụ gia quan trọng không thể thiếu. Nhưng, các chị em thường hay mắc những sai lầm khi sử dụng cũng như
cách xử lý dầu, mỡ thừa sau khi dùng. Vậy, đó là những sai lầm nào thì
Ana xin nói tiếp ngay sau đây:
a. Dầu ăn chiên đi chiên lại nhiều lần
Rất nhiều chị em có thói quen khi chiên (rán) thức ăn thường dùng rất nhiều dầu mỡ. Sau khi rán xong, thay vì đổ bỏ dầu mỡ thừa đi thì lại bảo quản để tái sử dụng cho những bữa ăn sau. Tuy nhiên, đây là cách không tốt cho sức khỏe chút nào.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh - Nguyên cán bộ Viện Công nghệ sinh học và Thực phẩm (ĐHBK Hà Nội) thì dầu ăn sau khi đã dùng để chiên (rán) thì cách tốt nhất là nên bỏ đi chứ không nên sử dụng lại. Vì sau khi chiên (rán), trong dầu mỡ đã có mùi của thức ăn cũ, hay mùi cháy khét... vì thế nếu mang chế biến tiếp sẽ làm thức ăn mất đi mùi vị thơm ngon.
Dầu ăn dùng lại nhiều lần không tốt cho sức khỏe. Photo by Internet.
Dầu ăn chiên đi chiên lại nhiều lần cũng làm giảm giá trị dinh dưỡng của dầu do các vitamin có trong dầu bị phá hủy. Đồng thời, những cặn thực phẩm bị cháy khét trong quá trình chiên rán còn đọng lại trong dầu đã qua sử dụng cũng là một tác nhân gây hại cho sức khỏe con người.
Mặt khác, sau khi nấu ở nhiệt độ cao trong thời gian dài, dầu ăn rất dễ sản sinh ra transfat (một chất có hại cho sức khỏe), aldehyde, fatty acid oxide,... Những chất này khi đi vào cơ thể sẽ phá hủy các men tiêu hóa làm khó tiêu, đau bụng, tiêu chảy, các bệnh về tim mạch, hay thậm chí là ung thư.
Vì vậy, khi nấu ăn, các chị em nên cân đối lượng dầu mỡ phù hợp để tránh lãng phí và không dùng lại dầu, mỡ thừa.
b. Đun dầu ở nhiệt độ cao
Sai lầm "chết người" tiếp theo mà rất nhiều người mắc phải là sau khi cho dầu vào nồi, ngồi chơi xơi nước chờ tới khi dầu ăn sôi và bốc khói mới cho thức ăn vào. Nhiệt độ cao không những làm dầu mất đi chất dinh dưỡng, mà còn sản sinh ra các chất độc hại gây ra bệnh ung thư.
Các nhà khoa học cho rằng, dầu ăn khi đun nóng trên 180oC sẽ khiến dầu biến chất sinh ra các chất độc hại. Cụ thể, khi bị đun nấu ở nhiệt độ cao các chất axit béo trong dầu thực vật sẽ bị rối loạn cấu trúc tế bào, có thể gây đột biến gen. Chúng có thể tạo ra các amin sinh vật dẫn đến nguy cơ ung thư, đặc biệt là ung thư trực tràng, ung thư gan, phổi, vú. Ngoài ra, chúng còn có nguy cơ làm giảm miễn dịch của cơ thể do thừa lipid.
Vậy nên, hãy để chảo hay nồi lên bếp cho tới khi nóng già rồi mới đổ dầu và thức ăn vào chế biến.
c. Đổ dầu ăn thừa trực tiếp xuống cống thoát nước
Đây là thói quen mà hầu như chị em nào cũng mắc phải. Đổ trực tiếp xuống cống thoát nước của bồn rửa chén sau khi sử dụng là cách xử lý dầu ăn thừa không khôn ngoan tí nào. Lý do là vì dầu ăn rất khó phân hủy và có độ dính bám rất cao, nên khi đổ trực tiếp vào cống thoát nước chúng sẽ bám dọc theo thành ống dẫn, lâu dần sẽ đóng thành từng mảng và bắt đầu phân hủy, khiến nước thải thoát chậm và bốc mùi hôi thối. Nếu thấy bồn rửa chén bị nghẹt và có mùi khó chịu thì hãy liên hệ cho Ana 0906 960 177 để được chia sẻ giải pháp xử lý dầu mỡ trong nước thải triệt để.
Ngoài ra, hãy nhớ cho dầu mỡ thừa sau khi sử dụng vào túi ni-lông trước khi vứt là cách an toàn nhất. Thỉnh thoảng hãy cho một ít vi sinh ăn mỡ vào đường ống dẫn để đường ống thoát nước trơn tru.
Hình ảnh 1 đoạn ống thoát nước bị dầu mỡ đóng dày đặc và khô cứng. Photo by Internet.
d. Chỉ ăn duy nhất một loại dầu
Hiện nay, hầu như các gia đình thường chỉ dùng "cố định" một loại dầu ăn. Thật ra nên dùng nhiều loại dầu ăn để thay thế cho nhau, hoặc mỗi loại nên dùng trong một khoảng thời gian nhất định, sau đó thì chuyển sang loại dầu ăn khác. Lý do là không phải loại dầu ăn nào cũng đáp ứng đầy đủ những chất mà cơ thể cần.
Thật ra, cách tốt nhất là trong căn bếp của mỗi gia đình nên có 2 loại dầu. Một loại chuyên dùng để chiên (rán) và loại còn lại chuyên dùng cho những món ăn xào, ướp thực phẩm, ăn sống trực tiếp,... Như vậy sẽ giúp hấp thu tốt hơn các vitamin và thức ăn ngon hơn.
e. Dùng dầu ăn hoàn toàn thay mỡ
Đây cũng là một thói quen xấu thường thấy. Để có sức khỏe tốt thì khi chế biến thức ăn nên dùng cả dầu thực vật lẫn mỡ động vật. Nếu dầu thực vật cung cấp các axit béo không no như: omega3 và omega6 thì mỡ động vật cung cấp lipid để cấu tạo nên cá bộ phận trong cơ thể, cung cấp cholesterol cho cơ thể. Vì thế mỡ động vật cũng khá quan trọng trong thực đơn hàng ngày.
Theo lời khuyên của các chuyên gia dinh dưỡng thì người khỏe mạnh bình thường nên sử dụng song song cả dầu thực vật và mỡ động vật (trẻ em nên ăn theo tỉ lệ 50-50). Còn với những người bị bệnh béo phì, cholesterol cao, mỡ máu, xơ vữa động mạch,... thì nên giảm lượng chất béo động vật vào cơ thể hoặc chỉ nên ăn toàn dầu thực vật.
Qua bài viết này Ana hy vọng các chị em nội trợ thận trọng hơn trong cách dùng dầu ăn, cũng như thay đổi những thói quen xấu này.
Ana t/h.